آزمایشگاه و دیابت ( معرفی تست های آزمایشگاهی دیابت به زبان ساده)

-اندازه گیری قند خون ناشتاFasting Blood Sugar  - FBS                              

اولین نکته ضروری درباره این تست این است که فرد مورد آزمایش باید 8 الی 12 ساعت ناشتا باشد و برای شام به صرف یک غذای سبک بپردازد، و روز بعد بدون صرف صبحانه و اول وقت به آزمایشگاه مراجعه کند.البته نوشیدن کمی آب اشکالی ندارد!  

  در صوررتی که مقدار قند خون مساوی یا بیشتر از   126g/dLباشد،آزمایش یک بار دیگر انجام می شود و اگر در نوبت دوم و سوم نیز مقدار قند خون مساوی یا بیشتر از   126g/dLباشد،ابتلا به دیابت مطرح است و برای قطعی شدن تشخیص بیماری دیابت نیاز به تست های آزمایشگاهی تکمیلی دیگری وجود دارد .

(میزان نرمال گلوکز ناشتا 70-105 g/dL می باشد که البته بسته به روش انجام و کیت مصرفی ممکن است متفاوت باشد)  . اگر میزان قند خون ناشتا بین 105-125g/dL  باشد،فرد آزمایش دهنده نه سالم است و نه بیمار.به این وضعیت اختلال در قند ناشتا می گویند.این افراد در معرض بیماری دیابت هستند و باید رژیم غذایی مناسب همراه با فعالیت منظم ورزشی روزانه داشته باشند.  سالمندان( بالای 60 سال) :140  -80  میلی گرم در دسی لیتر( به ازا هر یک سال بالای 60 سال  1 یک میلی گرم به  مقدار طبیعی افزوده می شود)

آزمایش تحمل گلوکز    Oral Glucose TeloranceTest- OGTT                                                             

در این آزمایش ابتدا مقدار 75 گرم گلوکز محلول در آب به فرد آزمایش دهنده می دهند و دو ساعت بعد قند خون را اندازه می گیرند.اگر مقدار قند خون مساوی یا بیشتر از 200g/dL باشد،ابتلا به دیابت محتمل است.در صورتی که مقدار قند خون کمتر از  140g/dL باشد نتیجه آزمایش طبیعی قلمداد می گردد.اگر مقدار قند خون بین -140 -199 g/dL باشد،فرد دچار اختلال تحمل گلوکز است.

 اندازه گیری قند خون غیر ناشتا  Blood Sugar- BS                                      

در صورتی که فرد آزمایش دهنده ناشتا نباشد،آزمایش انجام می شود و اگر قند خون کمتر از 200g/dL   باشد،نتیجه آزمایش طبیعی است و شخص سالم است.اگر مقدار قند خون مساوی یا بیشتر از 200 g/dL باشد،آزمایش یک بار دیگر انجام می شود،و در صورتی که نتیجه نوبت دوم نیز مساوی یا بیشتر از 200g/dL باشد،شخص آزمایش دهنده با  احتمال قوی مبتلا به دیابت است.آزمایش قند غیر ناشتا معمولا برای تشخیص دیابت مورد استفاده قرار نمی گیرد.

هموگلوبین گلیگوزیله Hemoglobin Glycated.HbA1c

هموگلوبین گلیکوزیله در پاسخ به افزایش قند خون، افزایش یافته و نوع خاصی است که منحصرا به گلوکز اتصال می یابد به نام HbA1c. این شاخص آزمایشگاهی (هموگلوبین گلیکوزیله ) به عنوان  شاخص برتر کنترل  بیماری دیابت،مورد استفاده قرار می گیرد. آزمایش سنجش HbA1c امروزه ثابت شده تا حدودی برای تشخیص دیابت شیرین نیز مفید است . این تست غالبا برای ارزیابی کنترل طولانی مدت دیابت و چگونگی روند درمان آزمایش بسیار مفیدی است.در واقع غلظت هموگلوبین HbA1c منعکس کننده میانگین غلظت گلوکز خون در طول 6 الی 8 هفته اخیر می باشد.